Krzysztof OSUCH, SJ – Szukać i znajdować Boga we wszystkim

MARYJA z Nazaretu przebyła wszystkie etapy ludzkiej drogi… Jej ziemskie życie pod wieloma względami było takie jak nasze, a jednocześnie – tak bardzo inne. Święta Boża Rodzicielka ukazana jest jako wyjątkowa zarówno w Księdze Rodzaju, jak i w Apokalipsie. Serce Matki Zbawiciela jest pełne DOBROCI, a Jej osoba – wyjątkowo PIĘKNA, pełna wdzięku! Widać to już w Zwiastowaniu, gdy archanioł Gabriel oznajmia Dziewicy Maryi, że w oczach Boga i z Jego daru jest „pełna łaski”.

W ostatnich „scenach” z życia Matki Zbawiciela – we Wniebowzięciu i ukoronowaniu na Królową – widać Jej ponadziemskie piękno w wielkim natężeniu. Piękno „Niewiasty obleczonej w słońce” przyciąga, wytrąca z tkwienia tylko w sobie samym; odsyła do swego Źródła, otwiera na nieskończone Piękno Boskich Osób.

Ujęci Pięknem

 Niebywałe piękno jednej z córek ludzkiego rodu ujrzymy za chwilę oczyma św. Jana. Ewangelista – dzięki nadprzyrodzonej wizji – z całym realizmem zestawi dwie rzeczywistości, radykalnie przeciwstawne: Piękno i brzydotę, Dobroć i złość, łagodność Niewiasty-Matki i złowrogie zamiary Smoka, czyhającego na Dziecko – na Zbawiciela ludzkości. Musi uderzyć nas ogromna różnica w wyglądzie. I we wszystkim innym. Styl Boga – obecnego w Niewieście mającej porodzić – jest taki, że stawia nas wobec alternatywy (możliwie jak najostrzej zarysowanej); Bóg zawsze apeluje do naszej rozumnej wolności, bardzo też wrażliwej na dobroć i piękno.

Cechą wyróżniającą „Smoka barwy ognia” jest to, że w sposób bezalternatywny proponuje siebie i swój demoniczny sposób potraktowania daru istnienia. Chcąc być bardziej skutecznym, wręcz zaciemnia obraz rzeczywistości, zaskakuje i ponagla; aplikuje człowiekowi czarowne iluzje szczęścia i „piętrowe” kłamstwa (np. to: sami, własną mocą, staniecie się jak Bóg). A wszystkie te zabiegi podejmuje po to, by „poczęstować” człowieka swoim nieszczęściem! No i żeby oczy człowieka otwarły się (dopiero) na końcu, gdy odwrót będzie już niemożliwy!

– Wniosek jest oczywisty. Mając świadomość dwóch różnych „stylów” (i duchów za nimi stojących), szybciej i chętniej przytomniejemy, aby w jasnym świetle Prawdy i Piękna decydować, z kim chcemy przestawać i jak wolimy być traktowani oraz kim chcemy się stać!  

Świątynia Boga w niebie się otwarła, i Arka Jego Przymierza ukazała się w Jego Świątyni. Potem ukazał się wielki znak na niebie: Niewiasta obleczona w słońce i księżyc pod jej stopami, a na jej głowie wieniec z gwiazd dwunastu.

I inny znak się ukazał na niebie: Oto wielki Smok barwy ognia, mający siedem głów i dziesięć rogów – a na głowach jego siedem diademów – i ogon jego zmiata trzecią część gwiazd nieba: i rzucił je na ziemię. I stanął Smok przed mającą rodzić Niewiastą, ażeby skoro porodzi, pożreć jej dziecię. I porodziła syna – mężczyznę, który wszystkie narody będzie pasł rózgą żelazną. I zostało porwane jej Dziecię do Boga i do Jego tronu. A Niewiasta zbiegła na pustynię, gdzie miejsce ma przygotowane przez Boga. I usłyszałem donośny głos mówiący w niebie: Teraz nastało zbawienie, potęga i królowanie Boga naszego i władza Jego Pomazańca (Ap 11 i 12).

Patrząc oczyma św. Jana, nie możemy przeoczyć Smoka, ale przecież nie on ma być w centrum naszej uwagi, choćby dlatego tylko, że jest szpetny (i na nic wszelkie dzisiejsze zabiegi, by oswoić się z brzydotą Złego, by go jakoś udomowić; ale po co?). A zatem patrzmy w stronę Piękna. Patrzmy na piękną Niewiastę obleczoną w słońce.

• Wszelkie piękno ma to do siebie, że przyciąga naszą uwagę i jest znakiem, który odsyła ku Stwórcy. Im w czymś, a zwłaszcza w Kimś, jest więcej piękna, tym mocniej czujemy się ku niemu przyciągnięci, a zarazem tym intensywniej odsyła nas ono poza siebie – do Źródła piękna.
• A dzieje się tak dlatego, że gdzieś w najgłębszych pokładach osoby mamy przeczucie Piękna doskonałego (że jest).
• Więcej, czujemy się ku niemu z całą mocą skierowani.
• Nie możemy go nie pragnąć i ku niemu nie podążać, nawet jeśli drogi doń wiodące bardzo się nieraz wydłużają i nierzadko biegną przez manowce.

Wiem, zabrzmi to jak truizm (ale i tak powiem). Na razie wszystko, z czym mamy do czynienia – na co dzień i w szczytowych doświadczeniach piękna, w sztuce czy miłości – jest jedynie odblaskiem, przedsmakiem, zapowiedzią piękna doskonałego. To doskonałe ujrzymy dopiero w samym Bogu! Na razie można je oglądać jedynie w wydaniu mniej lub bardziej zachwycającym, np. w … Świętych Pańskich – takich jak Matka Teresa z Kalkuty, św. Teresa od Dzieciątka Jezus, bł. Jan Paweł II i tylu, tylu innych świętych (może nawet napotykanych w naszych rodzinach, wspólnotach, parafiach).

• Nie muszę specjalnie przekonywać, że my katolicy (a Polacy może szczególniej; podobnie i wschodnie Prawosławie) mamy bodaj bardziej wyostrzony nadprzyrodzony zmysł dostrzegania wyjątkowego piękna w Maryi. I nie mamy wątpliwości, że Jej Piękno bierze się z bycia Matką Wcielonego Syna Bożego (i tylko można się niebotycznie dziwić, że niektórzy bracia odłączeni nie pojmują „rzeczy” tak oczywistej, jak Jej godność, wielkość i właśnie wyjątkowe Piękno! Jakiż duch im to uniemożliwia? Na pewno nie … Święty!).

A więc wcale nie dziwimy się, że we wszystkie święta i uroczystości Maryjne – a we Wniebowzięcie pewno najbardziej – odczuwamy, jak Piękno naszej Matki i Królowej potrąca w nas jedną z najwrażliwszych strun.

„Światowe” piękności

 „Świat” – w swojej dramatycznej dwuznaczności (por. J 3, 17; 12, 47, J 15, 18; 16, 8) – (pewno dość dobrze) znając jedną z najczulszych „strun” ludzkiej duszy, dwoi się i troi, by zaspokoić głód piękna! Niestety, czyni to często z nieczystą (wrogą wobec Boga i człowieka) intencją. Nikt jednak nie może pracować na innych „danych” (darach) niż te podarowane przez Stwórcę. Więc bierze się (te Pańskie) dźwięki i kolory; czasem przydaje się różne „ekstrakty” i odpowiednio miksuje. Powstają obrazy, całe ciągi obrazów, które oferują „odlot” za sprawą wyprodukowanego (podrasowanego) piękna, które i tak nie dorównuje (choćby czystemu) pięknu przyrody. To normalne (jakoś zrozumiałe), że medialni nadawcy i odbiorcy działają zgodnie z prawem popytu i podaży. Ci pierwsi wiedzą, że statystyczny obywatel świata – złakniony Piękna – poświęci sporo swego czasu, by szukać go w przestrzeni medialnej. A czyni to tym namiętniej – popadając w różne uzależnienia – im mniejszy ma dostęp do głębszego życia duchowego, religijnego.

• Są w bogatym świecie mediów rzeczy pożyteczne, a także ładne. Dzieła utalentowanych twórców ubogacają i dają wytchnienie. Nie brakuje jednak nadużyć. Niektóre z nich są aż nazbyt oczywiste, inne są bardziej subtelne.
• Na pewno nie jest dobrze, gdy „artystyczna” produkcja – już w punkcie wyjścia, z założenia – ma służyć głównie podporządkowywaniu ludzi czyimś interesom. Pomijam interesy (zwykle otwarcie/skrycie) lucyferyczne („smocze”).
• Żeby jednak działo się zło, wystarczy, że bożkiem (głównym celem) dla właścicieli mediów staje się wielka kasa. Czegóż to nie są zdolni umieścić w ramówce, by przykuć uwagę widza między jedną a drugą (bogato) opłacaną reklamą!

Nadużyciem „świata” wobec godności ludzkiej osoby jest zatem instrumentalne wykorzystanie wielkich (w istocie transcendentnych – od Stwórcy pochodzących i do Niego kierujących) pragnień człowieka. Tak dzieje się, kiedy człowiekowi tęskniącemu za Pięknem doskonałym, „wciska się” samo piękno skończone i sugeruje się (w taki czy inny sposób), że to jest już wszystko, czego człowiek pragnie i co może go spotkać. (I w efekcie siedzą zniewoleni biedacy – często stanu rzeczy nieświadomi – po parę godzin przed takim czy innym ekranem, a nie znajdują pół godziny na modlitwę i kontemplację Piękna w Bogu, w Maryi, w Świętych…).

• My chrześcijanie wiemy, że tak naprawdę tylko w religii, w wierze, w modlitwie, w mistyce – w kontakcie z Bogiem znajdujemy wiarygodną obietnicę oglądania Piękna doskonałego. Dążąc do Niego całe życie, potrafimy uznać i docenić wartość piękna skończonego. Potrafimy, patrząc na nie, widzieć w nim (jedynie i aż) znak „czegoś” nieskończenie Dobrego i Pięknego. Z dostępnego nam piękna odbijamy się, jak z trampoliny, ku samemu Pięknu.
  

Sekret szczęścia: pochłaniać słowa Pana

Jeśli chcemy być w pełni SZCZĘŚLIWI – a to dążenie w nas jest równie silne, jak pragnienie obcowania z doskonałym Pięknem – to winniśmy dobrze poznać także „sekret szczęścia”. Doskonale zna ten sekret Dziewica z Nazaretu, Maryja.

Została Ona słusznie i trafnie rozpoznana jako błogosławiona, a więc szczęśliwa. Sama swe szczęście po prostu przeżywała, wielbiąc Boga, jak w Magnificat. Na pewno też jasno zdawała sobie sprawę z tego, co i Kto uczynił ją szczęśliwą. My natomiast Jej sekret szczęścia poznajemy dzięki Jej krewnej. To Elżbieta najcelniej odsłoniła sekret szczęścia młodziutkiej Matki, wydając ten pełen emfazy okrzyk:

«Błogosławiona jesteś między niewiastami i błogosławiony jest owoc Twojego łona. A skądże mi to, że Matka mojego Pana przychodzi do mnie? Oto, skoro głos Twego pozdrowienia zabrzmiał w moich uszach, poruszyło się z radości dzieciątko w moim łonie. Błogosławiona jesteś, któraś uwierzyła, że spełnią się słowa powiedziane Ci od Pana» (Łk 1, 42-45).  

W spotkaniu dwóch świętych niewiast wszystko jest wyjątkowe, święte, zachwycające i uszczęśliwiające. To dość oczywiste. Rzecz jednak w tym, żebyśmy i my zechcieli świadomie wchodzić w piękny świat Maryi i Jej Syna, Boga Ojca i Ducha Świętego. W ten świat piękna i szczęścia wejść można tylko w jeden sposób. Po prostu, należy obdarzyć mówiącego do człowieka Boga wiarą, ufną wiarą, wiarą bez żadnego „ale”. Jak Maryja: Uwierzyłaś, że spełnią się słowa powiedziane Ci od Pana! To niby takie proste.

Maryjny sekret stania się szczęśliwym chciałbym jeszcze skojarzyć z Jeremiaszową „taktyką” stawania się szczęśliwym. Prorok dzieli się swoim sekretem w tym zaledwie jednym (złożonym) zdaniu:

„Ilekroć otrzymywałem Twoje słowa, pochłaniałem je, a Twoje słowo stawało się dla mnie rozkoszą i radością serca mego” (Jr 15, 16).

– Jak wyraźnie widać, jest w Jeremiaszowym wkraczaniu i chadzaniu drogą szczęścia określona kolejność działań: otrzymać słowa Boga, czyli usłyszeć je – pochłonąć – i na końcu doświadczyć rozkoszy i radości. Tyle niech nam wystarczy. Owszem, każde wyodrębnione przez Proroka działanie można by objaśniać, ale nie pora czynić to teraz (znajdziemy to w podręcznikach wdrażających w modlitwę). Nie odmówię sobie jednak pewnej… prowokacji (myślowej).

• Czasem długo zastanawiamy się nad swoim stanem serca, zwłaszcza gdy jest nam ciężko. Zastanawiamy się i wciąż nie wiemy, dlaczego jest nam tak źle.
• Czy jednak diagnoza nie jest dziecięco prosta: Gdy brakuje nam radości i już nie pamiętamy, co to takiego duchowa rozkosz, to czyż przyczyną przykrego stanu duszy (strapienia) nie jest zapomnienie o Jeremiaszowym i Maryjnym sekrecie szczęścia i zażywania rozkoszy!
• Czy nie jest tak, że – niepostrzeżenie albo i dość świadomie – przestaliśmy przyjmować słowa Boga! Zaprzestaliśmy wsłuchiwać się w nie z należytą wiarą i uważnością. I już ich nie pochłaniamy (pewno w zamian z pasją chłoniemy i pochłaniamy co innego, bo pustki nikt łatwo nie znosi)!

Oczywiście, także pamięć – wypełniona wieloma obrazami, komunikatami, wiedzą – zachowuje się tak, jakby dla słów Pana nie było już miejsca! Bezrefleksyjnie powracamy do tego, co mamy w podręcznej pamięci, czyli do tego, co parę razy na dzień przypominają nam usłużne i wszędobylskie media.

• Jeśli Bóg i Jego słowa – Jego wielkie obietnice, On sam udzielający Siebie nam poprzez „pochłaniane słowa” – stają się „Wielkim Nieobecnym”, to cóż miałoby nam smakować, radować, budzić rozkosz i cudnie barwić naszą „szarą codzienność”?

Takiego smutnego stanu rzeczy jest jeszcze jedna konsekwencja: Brak  Boga i Jego słów w naszej pamięci, myśli i przeżyciu – nieuchronnie wpływa na jakość procesów decyzyjnych, na styl życia. I na system immunologiczny naszego ducha, atakowanego przez tyle (przepraszam za słowo) badziewia, miernoty, brzydoty, złości i woli szkodzenia.

• – Ale jest na to sposób (całe rozważanie było o tym). Jest nim stosowanie Jeremiaszowej reguły wchodzenia w radość i rozkosz; jest nim Maryi „sekret szczęścia”.

Tak, nasze życie też może wypowiedzieć się w Pieśni Maryi:

Wielbi dusza moja Pana,
i raduje się duch mój w Bogu, Zbawcy moim.
Bo wejrzał na uniżenie swojej służebnicy.
Oto bowiem odtąd błogosławić mnie będą
wszystkie pokolenia.
Gdyż wielkie rzeczy uczynił mi Wszechmocny,
święte jest imię Jego.
A Jego miłosierdzie z pokolenia na pokolenie
nad tymi, którzy się Go boją.
Okazał moc swego ramienia,
rozproszył pyszniących się zamysłami serc swoich.
Strącił władców z tronu, a wywyższył pokornych.
Głodnych nasycił dobrami, a bogatych z niczym odprawił.
Ujął się za swoim sługą, Izraelem,
pomny na swe miłosierdzie.
Jak obiecał naszym ojcom,
Abrahamowi i jego potomstwu na wieki.

 *************************************************************************

Powyższe rozważanie – redakcyjnie ulepszone i pod nieco innym tytułem – znajduje się w książce:

Drogocenni w oczach BOGA. Wszystko jest grą miłości

Zobacz poszerzony spis treści TU